Er Dubai nýja Ísland? - ný grein í The Guardian

Dubai er á fallanda fæti. Breskir fjölmiðlar eru ansi uppteknir af samanburðinum við Ísland. Ritstjóri minn á The Guardian bað mig því um að setja saman svolitla grein um hvað þeir í Dubai gætu lært af reynslu Íslands. Greinin er hér.

Erindi: Will Iceland make it to the EU?

Vel fer á því að Stefán Haukur Jóhannesson leiði aðildarviðræðurnar við Evrópusambandið fyrir okkar hönd. Hann er enda einn okkar reyndasti og öflugasti embættismaður. Er nú sendiherra okkar í Brussel og gjörþekkir hina flóknu þræði í embættismannaveldi ESB.

En mun Ísland ná inn í ESB? Það er hins vegar með öllu óvíst, sér í lagi vegna andstöðu hér innanlands sem grundvallast ekki síst á afstöðu okkar til fullveldisins, eins og ég ræddi í erindi við Tækni og vísindaháskólann í Þrándheimi (NTNU) í síðustu viku, sjá glærur hér: Will Iceland make it to the EU?

Fræðigrein: Er Ísland fullvalda?

Íslensk stjórnmálahefð mótaðist að miklu leyti í sjálfstæðisbaráttunni og sú orðræða sem þá varð til lifir enn góðu lífi í íslenskri stjórnmálaumræðu. Grundvallarhugmynd þjóðernisstefnunnar var að íslensk þjóð ætti að vera frjáls og fullvalda í eigin landi. Sjálfstæðið varð hið endanlega markmið frelsisbaráttunnar og Íslendingar litu á fullveldið sem einhvers konar endurreisn þjóðveldisins. Þrátt fyrir að sjálfstæðisbarátta Íslendinga stæði í nánu samspili við álíka hugmyndafræðilegar hræringar í Evrópu virtust Íslendingar líta svo á að sjálfstæðisbaráttan væri að vissu leyti séríslenskt fyrirbæri. Fullveldið og þjóðin urðu að grundvallarhugtökum í íslenskum stjórnmálum.

Svona hefst fræðigrein eftir mig sem finna má í ritinu Rannsóknir í félagsvísindum X, sjá hér: Er Ísland fullvalda?

Afar einfölduð niðurstaða er sú að Ísland sé í raun alveg jafn fullvalda og önnur lýðfrjáls ríki Vesturlanda en að hugmyndir Íslendinga um fullveldið sem þróuðust í sjálfstæðisbaráttunni séu sumpart íhaldssamari heldur en gerist og gengur víða annars staðar.

Ég flutti svo samhljóða erindi á Þjóðaspeglinum í Háskóla Íslands síðastliðinn föstudag, sjá glærur hér.